België bevindt zich in een onverwachte situatie na een rechterlijke beslissing om het stemrecht voor 16- en 17-jarigen om te zetten in een ‘stemplicht’. Deze beslissing heeft voor opschudding gezorgd onder Vlaamse jongeren en de regering in België

Het oorspronkelijke plan van de regering in Brussel, om 16- en 17-jarigen de mogelijkheid te geven om te stemmen bij de Europese verkiezingen van komende juni, was goedbedoeld. Dit voorstel, voorgesteld door zowel de Liberale Partij als de Groenen in 2021, kwam voort uit het idee dat deze jongeren al veel rechten en plichten hebben en dus ook het recht zouden moeten hebben om te stemmen.

Een oud journalist wees op de ongelijke behandeling tussen 18-plussers, die opkomstplicht hebben in België, en Vlaamse jongeren, die mogen stemmen zonder verplichting. Dit leidde tot de rechterlijke beslissing die donderdag bekend werd gemaakt: er mag geen onderscheid zijn in behandeling tussen kiezers, ongeacht hun leeftijd. Hierdoor worden alle stemgerechtigden, inclusief 16 en 17 jarige, nu verplicht om te stemmen.

Deze plotse verandering stelt de ministers van Binnenlandse Zaken en Justitie voor een nieuw dilemma, namelijk dat van gelijke behandeling. Jongeren vallen in belgië onder het jeugd strafrecht waarin nog niet bepaald is welke boetes staan op niet voldoen aan je stemplicht. Tegelijkertijd uiten jongeren hun ongenoegen over de situatie, waarin ze nu gedwongen worden te stemmen terwijl ze zich moeten voorbereiden op examens. Anna Roos, voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad, benadrukt het belang van een positieve eerste stemervaring voor jongeren, die nu door chaotische communicatie, stress en mogelijke sancties in gevaar komt.

Hoe is de kiesplicht voor jongeren precies tot stand gekomen? Kijk de explainer waarin dat wordt uitgelegd: