In een uitzending van Ongehoord Nederland van vorige week vertelde de presentator dat uit cijfers van het COA blijkt dat: “de Nederlandse belastingbetaler iedere week 4,2 miljoen euro ophoest om 8000 asielzoekers all inclusive onder te brengen in hotels”. Tijd om dit te factchecken.

Ten eerste is het belangrijk om te kijken naar het probleem waar Ongehoord Nederland het over heeft. Het is namelijk een feit dat asielzoekers op dit moment worden ondergebracht in hotels en dat het de organisatie en de overheid veel meer kost dan normaal. Het onderbrengen van asielzoekers in hotels komt door het tekort aan opvangplekken dat het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) op dit moment heeft. De voorzitter van het COA liet aan tafel bij Nieuwsuur weten dat er op dit moment meer dan 10.000 statushouders en asielzoekers worden ondergebracht in hotels.

Volgens Ongehoord Nederland zitten er op dit moment zo’n 8000 asielzoekers in hotels en kost dit 4,2 miljoen per week. De asielzoekers zouden volgen Ongehoord Nederland all inclusive in die hotels worden ondergebracht. Laten we gaan kijken of deze uitspraak gebaseerd is op feiten.

Als we het vragen aan experts blijkt het nog niet zo’n makkelijke opgave te zijn om de uitspraak te fact-checken. De precieze uitgaven zijn namelijk niet bekend. Wel laten ze weten dat noodopvang inderdaad een flink nadeel heeft. Hoogleraar en migratie-expert Saskia Bonjour: “noodopvang is véél duurder dan structurele opvang. Ook daarom zeggen de adviesraden van de regering al jaren dat de asielopvang structureel beter moet.” Ook als we het aan het COA vragen laten ze weten dat ze het niet precies weten. Ze geven aan dat de berekening van de uitgaven per week zelf berekend zijn door de Telegraaf en Ongehoord Nederland. Zelf hebben ze daar geen precieze cijfers over.

Sommetje

Om een inschatting te maken van de uitspraak van Ongehoord Nederland moeten we zelf even rekenen aan de hand van de cijfers van het COA. De noodopvang kost volgens recente bronnen van het COA bijna 2 keer zoveel als normale opvang. Asielzoekers in een noodopvang kosten 77 euro per dag. Als we dat berekenen met 8.000 asielzoekers die volgens het COA op dit moment in hotels zitten komt dat uit op 600.000 euro per dag en dus 4,2 miljoen euro per week. Dat is dus het bedrag wat het COA per week betaald voor de opvang van asielzoekers in hotels. De 4,2 miljoen is dus niet een verzonnen bedrag.

All inclusive

Het cijfer klopt dus, nu nog de rest van de uitspraak over de opvang van asielzoekers. Volgens de uitspraak worden de asielzoekers all inclusive opgevangen in de hotels. All inclusive betekend eigenlijk dat je de hele dag in een hotel gratis kan eten en kan drinken. Als we op de website van COA gaan kijken naar wat de asielzoekers per dag ontvangen is dit zeker geen all inclusive. De asielzoekers krijgen drie maaltijden per dag en zitten vaak met vreemdelingen op een kamer. Het idee van een all-inclusive hotel klopt dus niet. Het zijn alsnog geen fijne omstandigheden voor de asielzoeker in een noodopvang.

Conclusie

De uitspraak van Ongehoord Nederland is deels gebaseerd op feiten en deels niet. De prijs die het COA betaald voor het onderbrengen van asielzoekers in hotels zal inderdaad rond de 4,2 miljoen per week liggen. Wel klopt het niet dat de asielzoekers all inclusive in de hotels zitten. Ze krijgen drie maaltijden per dag en dit is niet all inclusive. Als laatste is het feit dat de “belasting betaler” dit betaald natuurlijk een lastige. De manier waarop Ongehoord Nederland het verwoord lijkt het alsof het de belasting betaler per week 4.2 miljoen extra kost. Maar het kan natuurlijk zo zijn dat dit al is meegerekend met de begroting van 2024. Het is niet zo dat we ineens meer belasting moeten betalen.