De populariteit van designerdrugs onder jongeren stijgt enorm. In tegenstelling tot de traditionele drugs als cocaïne, zijn de nieuwe designerdrugs makkelijker te produceren, en dus ook makkelijker te verkrijgen. Maar hoe schadelijk deze soorten drugs zijn en wat de schade ervan op lange termijngebruik is, weten onderzoekers vooralsnog niet precies. 

Designerdrugs bestaan uit moleculen, zoals alle andere soorten drugs. Wat er gebeurt, is dat een bepaalde stof, waar je een hallucinerend of warm gevoel van krijgt, het structuur van de molecuul aanpast. Tot niet zo heel lang geleden was het zo in Nederland dat wanneer er aanpassingen gedaan werden, het niet meer illegaal was. Hierdoor kon het zo zijn dat een bepaalde soort drugs niet meer illegaal werd omdat er een verschil zat in moleculen, maar wel hetzelfde soort gevoel kon krijgen als bij de bestaande soorten drugs.

‘De meeste designerdrugs lijken op bekende drugs als speed en xtc, maar die structuren worden vaak subtiel gevarieerd omdat die stoffen makkelijk te maken zijn’ zegt Pim Linnebank, universitair onderzoeker en docent aan de Universiteit van Amsterdam. ‘Die moleculen die worden gebruikt bij het maken van designerdrugs zijn makkelijk te maken. Dat komt omdat mensen vaak op eigen houtje heel veel moleculen zijn gaan maken die erg op elkaar lijken. Je had een tijdje 4-mmc wat heel populair was en werd verboden, dus stapten ze over op 3-mmc wat eigenlijk hetzelfde is maar dan met als verschil een omgewisselde molecuul. Daardoor heeft het ook een iets ander effect.’

Over de effecten en blijvende schade op het lange termijngebruik is nog niet veel bekend, maar er wordt gevreesd voor (blijvende) hersenschade. ‘Het geeft een verhoogd risico op schade aan de hersenen. Vroeger werden er aannames gedaan van “het is niet illegaal, dus het is niet gevaarlijk”, maar dat is een misvatting. Dus omdat de risico’s nog onbekend zijn, is de kans op een groter gevaar heel groot’, zegt Linnebank over hoe we moeten uitkijken op het gebruik van designerdrugs.