Afbeelding: Pixabay 

Een artikel op de website van RTL Nieuws claimt dat het consumeren van ultrabewerkt voedsel tot ziektes kan leiden. Volgens een nieuwe analyse zouden producten zoals granola, drinkyoghurt en broodsalades het risico op hart- en vaatziekten, diabetes, kanker en depressies verhogen. De discussie hierover gaat rond onder voedings- en gezondheidsexperts, maar volgens de voedingsmiddelensector is het bewerken niet het probleem.

Wat is ultrabewerkt voedsel?

Ultrabewerkte voeding verwijst naar alle voedingsmiddelen die complexe industriële processen hebben ondergaan, zoals fractionering, chemische modificatie en extrusie. Deze processen zijn niet thuis uit te voeren. Volgens de NOVA-classificatie zijn sterk bewerkte voedingsmiddelen industrieel samengestelde producten van vaak 5 of meer ingrediënten. Ze bevatten additieven die worden toegevoegd om smaken te imiteren en ingrediënten die niet in de keuken kunnen worden toegevoegd, zoals hydrolyserende eiwitten, caseïne, wei, lactose, maltodextrine, invertsuiker en gluten.

Bron; Vlaams Instituut Gezond Leven

Analyse door wetenschappers

Op 1 maart meldde RTL Nieuws, naast hun claim, over een internationaal team van wetenschappers dat met een nieuwe analyse kwam door eerdere studies over ultrabewerkte voedingsmiddelen. Ze ontdekten dat mensen die deze producten consumeren 50% meer kans hebben om te overlijden aan hart- en vaatziekten, een 22% hoger risico op depressie en vaker diabetes type 2. Het onderzoek, gepubliceerd in BMJ, omvatte gegevens van ongeveer 10 miljoen mensen. Ze meldden echter dat het bewijs voor de associaties van blootstelling aan ultrabewerkte voeding beperkt blijft en verder onderzoek rechtvaardigt.

Discussie over gezondheid

In Nederland zijn er verschillende meningen over ultrabewerkt voedsel. Is het een veroorzaker van bepaalde gezondheidsklachten? Volgens Jaap Seidell, hoogleraar voeding en gezondheid aan de Vrije Universiteit Amsterdam, is het probleem dat er vaak gunstige stoffen uit zijn gehaald en minder voedzame ingrediënten zijn toegevoegd. “Daardoor mist de consument belangrijke vezels en mineralen. Producten zoals bruin brood, ontbijtgranen en magere ontbijtdranken met extra vitamines blijken toch ongezond.”

In het artikel van RTL Nieuws bekijkt Ellen Kampman, hoogleraar Voeding en Ziekte aan de Wageningen Universiteit, de discussie met een iets andere blik. “Dat overmatige consumptie van dikmakers zoals te veel vet en toegevoegde suikers kan leiden tot chronische ziektes, daarover bestaat geen twijfel. Maar of de bewerking van voedsel, vooral de toevoeging van emulgatoren en dergelijke, tot ziekte leidt, dat weten we niet.”

Voedingsmiddelensector zegt iets anders

De Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) reageert op het artikel van RTL Nieuws. In het artikel op hun website komen ze met een weerwoord over de mogelijke effecten van bewerkte voedingsmiddelen op de gezondheid van consumenten. Volgens hun persvoorlichter ligt de fout al eerder in het proces. “Het gelijktrekken van bewerkingen en productsamenstelling is niet terecht. De toegevoegde suikers, vetten of zouten zijn al aan het product toegevoegd voordat het ultrabewerkt wordt. Hoeveel granola je moet innemen voordat je gezondheidsklachten krijgt, valt bijna niet te berekenen of meten. Bewerkingen betekenen niet dat producten slechter zijn voor de gezondheid of het milieu. Zo zorgen producten met een langere houdbaarheid er bijvoorbeeld voor dat voedselverspilling wordt tegengegaan.”

Bronnen

In het artikel vindt je links naar alle gebruikte bronnen.
Alle bronnen werden laatst geraadpleegd op 07 maart 2024.
Bovendien werden voor deze factcheck de volgende mensen gecontacteerd:

• Telefoongesprek met persvoorlichting De Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) op 07-03-2024