RTL Nieuws beweert dat Nederlandse gevangenissen jaarlijks ruim twee miljoen euro kunnen besparen door slechts één dag per week vlees te geven bij de maaltijd. Deze claim maken ze op basis van informatie van het Ministerie van Financiën, die verwijst naar de ombuigingslijst van 2023. Om dit te verifiëren, hebben we contact opgenomen met overheidsfunctionarissen en gevangenisvertegenwoordigers. De claim blijkt gedeeltelijk te kloppen.
Bewering van RTL Nieuws:
Volgens RTL Nieuws kan Nederland jaarlijks ruim twee miljoen euro besparen door de vleesconsumptie van gevangenen te verminderen tot slechts één dag per week vlees. Dit baseren zij op de ombuigingslijst van 2023 van het Ministerie van Financiën.
In de ombuigingslijst van 2023 staat de maatregel 4: ‘Versoberen detentieregime gevangeniswezen’. Hierin wordt het uniformeren van maaltijden (4c.) genoemd als een manier om besparingen te realiseren. Deze maatregel omvat onder andere het invoeren van zes dagen per week vegetarisch te eten en één dag vlees. Het Ministerie van Financiën zegt door deze maatregel twee miljoen euro te besparen.
Berekeningswijze van besparingen:
Karin Donk, woordvoerder Overheidsfinanciën, reageerde ze het volgende over waar de berekeningen vandaan komen in de ombuigingslijst; “Betreft berekeningswijze uniformering maaltijden, de maatregel zoals opgenomen in de Ombuigingslijst is gebaseerd op het onderzoek van PwC naar de financierbaarheid van DJI van april 2022.” Dit baseert zij op maatregel dertien uit lijst B1, pagina 46. Ze geeft aan dat het Ministerie van Financiën de besparingen op basis van de volgende aannames heeft berekend:
- Er is uitgegaan van 9062 bezette capaciteitsplaatsen.
- Er is uitgegaan van 365 dagen per jaar, wat resulteert in 3.307.630 ‘dagmaaltijden’ per jaar.
- De geschatte besparing per vegetarische maaltijd is 0,52 eurocent.
- De geschatte besparing per geschrapt nagerecht is 0,14 eurocent.
- De geschatte besparing per geschrapte halvarine is 0,07 eurocent. Op basis van deze aannames kan een besparing van ca. 2 miljoen euro worden gerealiseerd. Op basis van bovenstaande aannames kan een besparing worden gerealiseerd van ca. 2 miljoen euro.
Reactie van het Ministerie van Justitie en Veiligheid:
Woordvoerder Christa Lemmen van het Ministerie van Justitie en Veiligheid, meldt dat het nog onzeker is of deze maatregel daadwerkelijk wordt ingevoerd in alle penitentiaire inrichtingen en dat verdere acties afhankelijk zijn van de implementatiebesluiten, maar ze wel de besluitvorming moeten handteren.
Hier komt deel over documentaire bron:
In een wetenschappelijk onderzoek van Ministerie Justitie & Veiligheid genaamd; ‘Voeding en justitiabelen: van strafelement naar
rehabilitatie-instrument?’, is
Conclusie:
Hoewel het Ministerie van Financiën aangeeft dat er besparingen kunnen worden gerealiseerd door de vleesconsumptie in Nederlandse gevangenissen te verminderen, blijft de precieze herkomst van de geschatte besparing van ruim twee miljoen euro enigszins onduidelijk. Deze berekening is gebaseerd op aannames. Het is verder nog onzeker of deze maatregel daadwerkelijk zal worden doorgevoerd in alle penitentiaire inrichtingen. Daarom is het belangrijk om deze bewering van RTL Nieuws met enige voorzichtigheid te benaderen en verder onderzoek te doen naar de concrete uitvoering en effecten van bepaalde maatregelen in de praktijk. Wij beoordelen deze factcheck daarom als deels kloppend.
