Frans Timmermans zat afgelopen vrijdag aan tafel bij Sven Kockelmann en Tijs van den Brink bij Op1. Hier hadden zij een gesprek over kernenergie en deed Timmermans de volgende uitspraak: “Ik vind het (kernenergie) voor Nederland geen goed idee. We hebben een enorme zee voor de deur waar we heel veel energie vandaan kunnen halen. Maar is er nou echt zo veel energie uit de Noordzee te halen en levert dat dan meer op dan kernenergie? Dat lees je in deze factcheck.
Op dit moment haalt Nederland haar energie vooral uit fossiele brandstoffen. Zo’n 86% van de energie komt uit de verbranding van aardgas, aardolie en steenkool. De verbranding van fossiele brandstoffen is echter niet eindeloos en dus is men al decennia op zoek naar duurzamere alternatieven.
Deze alternatieven zijn ook te vinden op de Noordzee. Het belangrijkste aandeel is te vinden in windenergie. Er zijn op het moment zeven actieve windparken op de Noordzee, die samen wel 2459.5 megawatt aan energie opwekken. Een gemiddeld huishouden verbruikt zo’n 2.479 kilowattuur aan energie per jaar, die zeven windparken kunnen dus een hoop gezinnen van stroom voorzien. Ook wordt het stuk water tussen de windmolens goed gebruikt: “Tussen vier windturbines heb je ongeveer één vierkante kilometer aan wateroppervlak dat niet wordt gebruikt. In die loze ruimte mag je in feite niets doen, je mag er niet vissen, niet varen, geen zandwinning doen, niets. Vanuit de Esbjerg-declaration is met meerdere landen besloten dat we die ruimte beter moeten gaan benutten, een kwestie van multi-use.” En dus werden er onder andere zonnepanelen geplaatst, welke, volgens de ontwikkelaars, vier tot vijf keer meer energie opwekken uit hetzelfde oppervlak als het windpark. Dus dat is een enorme vermenigvuldiging”, aldus Peter Scheijgrond, voorzitter van de vereniging voor Energie uit Water. Dit is een belangenvereniging die zich bezighoudt met de energietransitie en multi-functioneel gebruik van de Noordzee.
Scheijgrond: “Naast wind en zon is men ook op zoek naar een derde oplossing en dit kan water zijn. Deze drie zijn erg complementair aan elkaar. Op het moment dat er geen wind én geen zon is, dan is er altijd wel stroming of is de getijdenbeweging aan de gang.”
Zo zijn er dus sinds een aantal jaar meerdere grote bedrijven bezig met het ontwikkelen van installaties, waardoor op verschillende manieren energie uit de zee gehaald kan worden. De een is echter geschikter dan de ander voor de Noordzee. “Energie opwekken door bijvoorbeeld temperatuurverschillen is bij ons niet haalbaar, de Noordzee is te koud en kent nauwelijks verschillen in temperatuur”, aldus Scheijgrond. “Maar bijvoorbeeld energie halen uit het verschil in zoet en zout water is in Nederland, wat meer langs de kust, heel goed te doen en dit gebeurt ook al. Verder is golfenergie iets wat overal kan, dit is niet echt geografisch bepaald, hier wordt dan ook gebruik van gemaakt, maar minder in het Nederlandse deel van de Noordzee.”
Conclusie
De claim van Frans Timmermans is dus waar. Er is een hoop energie te halen van op en in zee. Dit is, in verhouding tot kernenergie, makkelijker, sneller en levert meer energie op. Dit is, in vergelijking ook te behalen op kortere termijn dan kernenergie en heeft ook minder risico’s. Wel moet er rekening gehouden worden met ruimtegebruik. Oplossingen zoals genoemd nemen veel ruimte in, die door een hoop andere mensen, dieren en natuur wordt gebruikt.
Gebruikte bronnen
EBN. (2023). Energie in cijfers 2023. Opgehaald van https://www.ebn.nl/wp-content/uploads/2023/01/EBN-Infographic-2023-energie-in-cijfers-A4.pdf
Energie uit Water. (sd). Energie uit Water. Opgehaald van www.energieuitwater.nl: https://www.energieuitwater.nl/
Milieu Centraal. (sd). Gemiddeld energieverbruik. Opgehaald van www.milieucentraal.nl: https://www.milieucentraal.nl/energie-besparen/inzicht-in-je-energierekening/gemiddeld-energieverbruik/#:~:text=Een%20Nederlands%20huishouden%20verbruikt%20jaarlijks,zijn%20in%202022%20enorm%20gestegen.
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. (sd). Windparken op de Noordzee. Opgehaald van www.rvo.nl: https://www.rvo.nl/subsidies-financiering/windenergie-op-zee/actieve-windparken
Rijksoverheid. (sd). The Esbjerg Declaration. The Esbjerg Declaration on The North Sea as a Green Power Plant of Europe. Opgehaald van https://open.overheid.nl/documenten/ronl-1e299d084fbc5bfc2968d934ca2f4a97b3931d9f/pdf
Rijksoverheid. (sd). Wind op Zee. Opgehaald van www.windopzee.nl: https://windopzee.nl/onderwerpen/wind-zee/
Gesproken Bron: Peter Scheijgrond, voorzitter van Dutch Energie from Water Association/Energie uit Water.
Verantwoording: Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. De gesproken bron is een belanghebbende, maar is slechts geciteerd op basis van feitelijke uitspraken.
