UTRECHT CENTRUM – De harmonieuze klanken van de Domtoren klinken sinds maandag helderder dan ooit door de straten van de binnenstad; het bovenste gedeelte van de toren is weer uit de steigers. Een bijzonder moment voor Utrecht, dat weet stadsbeiaardier Malgosia Fiebig als geen ander. Ook nu ze in Polen op bezoek is bij haar familie, maakt ze graag tijd om te vertellen over de magie van de Domtoren die zij van binnenuit langzaam uit de steigers ziet komen.

Afgelopen maandag speelde u ter gelegenheid van de renovatie van de Dom een speciaal beiaardconcert. Was dat een bijzonder moment voor u?
“Zeker, de steigers zijn eindelijk weg van het bovenste gedeelte van de toren. Zelf zit ik altijd op 70 meter hoogte, daar is de beiaard geïnstalleerd. Ik heb de stijgers steeds verder zien zakken. Niet alleen het uitzicht is nu een stuk mooier, maar ook de klank is anders nu de steigers weg zijn. Het klinkt wat harder beneden op straat. Ik heb een aantal Utrechtse liedjes gespeeld waaronder ‘Als ik boven op de Dom kom’. Ook heb ik popliedjes gespeeld zoals ‘Simply the best’ van Tina Turner, want de Domtoren is simply the best.”

U zegt: ‘simply the best’, voelt u een persoonlijke connectie tot de Domtoren?
“Het is voor mij echt een plezier om in de toren te spelen. De beiaard van de Domtoren behoort tot de top tien beste beiaarden van de wereld, misschien zelfs tot de top vijf. Hij heeft vijftig klokken en de kwaliteit van de klank van die klokken is uitstekend. Twee weken geleden heb ik in Florida (VS) zes concerten gespeeld op vier verschillende instrumenten. Toen ik terugkwam in Utrecht dacht ik: die andere instrumenten zijn ook mooi, maar de Domtoren heeft echt iets bijzonders voor mij.”

Hoe ziet uw werk als stadsbeiaardier van Utrecht er eigenlijk uit?
“In Utrecht zijn er drie instrumenten: in de toren van de Nicolaïkerk staat er een, in Vleuten is een instrument en je hebt die van de Domtoren natuurlijk. Elke week speel ik concerten op alle drie de instrumenten, maar het grootste deel van mijn werk doe ik thuis, het is heel veel oefenen. Thuis heb ik een oefenklavier daar studeer ik nieuwe liedjes in.”

Wat is het belangrijkste aan uw werk in een stad met zo’n mooie beiaard als die van de Domtoren?
“Ten eerste geeft ik als beiaardier kleur aan Utrecht. Het gaat om verbinding tussen de mensen en de sfeer in de stad. Dat is leuk voor de bewoners van de stad, maar ook voor de toeristen natuurlijk. Daarnaast is het belangrijk om een stadsbeiaardier te hebben om de traditie van het instrument hoog te houden. Het is zo’n bijzonder beroep als het verdwijnt zou dat ontzettend zonde zijn.”

U heeft eigenlijk een heel bijzonder publiek. De luisteraars, willekeurige voorbijgangers bij de toren, kunt u zelf niet zien. Hoe weet u wat zij leuk vinden om te horen?
“Haha, ja dat weet ik natuurlijk nooit. Er zijn dagen dat ik alleen klassieke muziek speel, maar ik weet uit ervaring dat afwisseling het leukste is voor de luisteraar. Daarom speel ik een paar minuten klassieke muziek en daarna wat muziek uit de jaren ’30. Dan speel ik ook nog popliedjes van nu, want ik weet dat het jongere publiek die popmuziek zal herkennen. Ik heb ook geen direct contact met hun, maar wel via sociale media. Via Facebook of Twitter, ja dat is niet Twitter meer natuurlijk, ik bedoel X. Kijk, ik vertel dit wel vaker, boven speel ik een mooi concert en dan kom ik beneden en dan weet niemand natuurlijk dat ik dat gespeeld heb. Ik bespeel de beiaard al 25 jaar en zo is het vak, wij zijn als artiest anoniem eigenlijk.”

Een anonieme artiest krijgt ook nooit applaus. Mist u die erkenning niet?
“Nee niet echt, ik ben eraan gewend. Soms check ik dus op sociale media wat mensen hebben gezegd. Dan staat er ‘oh de domtoren speelde vandaag dit liedje’ en dat vind ik altijd leuk om te zien. De anonimiteit is de charme van het instrument, maar het is ook een uitdaging. Het is een ontzettend oud instrument en het is belangrijk dat de traditie van het bespelen van de beiaard blijft, maar omdat het instrument zo hoog in de toren zit is het veel minder zichtbaar. Als beiaardiers weten wij daarom dat het belangrijk is om bekende muziek te spelen; met die muziek maken we een verbinding met de mensen beneden. Iemand is zich dan opeens bewust dat dit instrument bestaat, dat het geen automaat of computer is, maar dat het een mens is die het bespeelt.”

Wat gaat de Utrechter aankomende weken horen?
“Normaal speel ik op de zaterdagochtend vaak muziek uit de achttiende eeuw, maar ik wissel dus ook af. In december speel ik bijvoorbeeld altijd sinterklaasliedjes en straks als het lied ‘Europapa’ naar de finale van het Eurovisie Songfestival gaat zal ik dat ook spelen op de beiaard.”