Lichtsculpturen bouwen in bibliotheek Overvecht
In de bibliotheek in Overvecht heeft kunstenaar Jurrian Van den Haak samen met de buurtbewoners lichtsculpturen gebouwd voor de Sint-Maarten parade op 10 November. Deze parade is onderdeel van de viering van Sint-Maarten in Utrecht. Het thema van dit jaar voor de parade is ‘Water over grenzen’.
Volgende maand wordt in de week van 4 tot 11 November Sint-Maarten, het feest van het delen, gevierd. In deze week worden door heel Utrecht activiteiten georganiseerd voor het feest, onder andere in Overvecht waar ze bij de bibliotheek lichtsculpturen bouwen voor de parade op vrijdag 10 November. In de avond van 10 November zullen de lichtsculpturen tentoongesteld worden tijden de ‘Parade boven water’.
Het is zonnig in de ochtend in Overvecht waar de deuren van de bibliotheek net open zijn gegaan. Het is muisstil in de bibliotheek en aan de tafels, die tussen de boekenkasten in staan, zitten mensen diep in hun boeken gedoken. In een door de zon belichtte kamer in een hoek van de bibliotheek staan drie geraamtes van wilgentenen. Wilgentenen zijn een soort lange buigbare takken hout die worden geoogst van de wilg boom, ze zijn erg flexibel en zijn hierdoor gemakkelijk te vlechten en te buigen. Je kan veel verschillende dingen vlechten en maken ermee. De sculpturen bestaan uit gebogen wilgentenen aan elkaar verbonden met tape. In de kamer staat kunstenaar Jurrian van den Haak met twee mensen te praten over de sculpturen waaraan ze werken. Ze vragen hem over hoe ze hun ideeën kunnen uitwerken. Jurrian denkt met ze mee en met zijn drieën sparren ze heen en weer met oplossingen. Ondertussen legt Jurrian uit waar hij mee bezig is en hoe de gebogen en verweven constructies van wilgentenen uiteindelijk lichtsculpturen worden. Jurrian heeft dit jaar gekozen om kwallen als inspiratie voor de sculpturen te gebruiken om in overeenstemming te zijn met het thema rondom water. Zodra de basis van wilgentenen af is zullen ze een papieren huid om het kunstwerk heen wikkelen waarna ze er ledlampen in zullen doen zodat het uiteindelijk lichtsculpturen zullen worden.
‘Het thema van dit jaar is water over grenzen. Dit gaat over wat we kunnen gebruiken en wat we nodig hebben om van te drinken, te leven en onze gewassen van water te voorzien, maar het gaat natuurlijk ook over dat water destructief kan zijn. Het kan ook overspoelen.’ Zegt Jurrian. ‘Water is ontzettend actueel. Ook voor ons in Nederland lijkt het in de toekomst een schaarste te worden, dus het is hoog tijd dat water in de aandacht komt’. Jurrian merkt op dat er steeds meer mensen langskomen bij de workshops in Overvecht. ‘Mensen die elkaar normaal gesproken niet ontmoeten, ontmoeten elkaar. Er is een creatief proces en ik denk dat het creatief bezig zijn met elkaar en met jezelf ook heel waardevol is.’ Hij is enthousiast over de parade. ‘Er is een magie die uiteindelijk bij de ervaring ontstaat als je alle lichtsculpturen in de duisternis ziet’.
Terwijl Jurrian en twee anderen verder gaan met het buigen en aan elkaar tapen van wilgentenen komt Rien Sprengen, initiatiefnemer van het Sint-Maarten feest in Utrecht, naar binnen gelopen met een andere man om wat wilgentenen op te halen. Hij vertelt over het tot stand komen van de viering en de parade en waarom hij het belangrijk vindt dat het gevierd wordt. ‘Het idee ontstond omdat er ergens rond 2010 een plan kwam bij de rijksoverheid en de gemeentes om niet alleen subsidies te hebben voor kunsteducatie en kunstparticipatie, maar ook voor volkscultuur. Ze hebben toen een aantal mensen uitgenodigd om hen te helpen met ideeën voor de verbetering van volkscultuur, hier zat ik ook bij. Uiteindelijk hebben we besloten om de schutspatroon van de stad Utrecht, waarvan alleen nog maar over was dat kinderen zingend langs de deuren gingen, op een nieuwe manier weer terug te brengen en dan voor alle bewoners van deze stad zoals die nu is.’ Dit voorstel is uiteindelijk aanvaard en is er subsidie voor vrijgekomen. Vervolgens is in 2011 de eerste parade voor Sint-Maarten gehouden.
Rien vertelt over de samenwerking met Jurrian en hoe de oud Chinese lampiontechniek aan hen geleerd werd. ‘In 2012 kwam de kunstenaar Jurrian erbij, en toen hebben we van Britse kunstenaars de Chinese techniek geleerd. We zijn dit als het visuele aspect van de parade gaan ontwikkelen en dit doen we nu al 11 jaar’. Rien spreekt ook over wat het bouwen van de sculpturen betekent voor de wijk. ‘Wat we weten uit de ervaring die we hebben opgedaan is dat niet alleen dat ene moment van dat je bij de parade bent belangrijk is, maar de hele voorbereiding samen met de mensen uit de wijk, zoals hier gebeurt, is ook bijzonder’.
Nadat Rien weer is vertrokken met de wilgentenen gaan Jurrian en de rest van de groep verder met peinzen over de sculpturen die ze aan het maken zijn. Trees, die bezig is met haar sculptuur, vertelt over wat ze zo fijn vindt aan de parade. ‘Het is mooi om in de avond de lichtsculpturen te zien en alle gekkigheid die iedereen ontwerpt. Ik geniet van ze allemaal, van groot tot klein.’.
Op 10 November zullen ’s avonds bij de parade de lichtsculpturen die gemaakt zijn door mensen in Utrecht te zien zijn. De skeletten van wilgentenen met ledlampen erin zullen varend over het water te zien zijn. Niet alleen de werken van de mensen uit de bibliotheek Overvecht, maar de werken vanuit heel Utrecht zullen hier te zien zijn.
