Mensen staan gehurkt of gebukt te zwoegen tussen de planten en overal hangt de geur van bloemen en gras. Afgelopen woensdagochtend 11 oktober konden deelnemers gratis leren tuinieren bij de stadstuin Klopvaart in Utrecht, een ‘rustgevende’ tuin in Overvecht.
De stadstuin valt onder de stichting Utrecht Natuurlijk. Op hun website werden mensen uitgenodigd te komen tuinieren bij stadstuin de klopvaart, via de mail konden ze zich aanmelden.
Een vrouw bewerkt een boompje met een snoeischaar en een vrijwilliger loopt langs met een gevulde kruiwagen, tijdens het evenement liepen medewerkers en vrijwilligers van Utrecht Natuurlijk rond om de deelnemers van alles te leren over tuinieren. Naast tuinieren kon je ook tegen betaling een bos bloemen uit de bloempluktuin plukken en was het mogelijk om verse groenten van de oogsttuin te kopen bij het oogstkraampje. Een paar keer per jaar organiseren zij zo’n evenement bij Klopvaart volgens Rudi van Bokhoven (64) beheerder van de stadstuin.
‘De stadstuin is ooit begonnen als schooltuinencomplex, maar is nu uitgegroeid tot veel meer.’ vertelt Van Bokhoven. Er zijn nu allerlei groepen en organisaties die actief zijn bij de stadstuin, zo kwam in de middag een groep van de Rabobank voor een teamuitje. Sommige organisaties beschikken ook over een eigen deel van de tuin, bijvoorbeeld Brouwerij VanDeStreek verbouwt hier haar eigen hop. Ook zijn er organisaties die zich inzetten voor mensen die het moeilijk hebben, zoals Common Ground Two (die zich inzet voor asielzoekers en vluchtelingen) en Zorgcentrum Rosendael. Veel verschillende groepen dus, echter is er volgens Van Bokhoven weinig uitwisseling omdat eenieder gefocust is op zijn eigen werk.
Waarom tuineren?
Tuinieren is goed voor de mentale gezondheid. Dit blijkt uit een onderzoek gepubliceerd op Lancet Planetary Health. Toepasselijk want de dag voor de tuinier evenementen bij Klopvaart was het internationale dag voor de mentale gezondheid (10 oktober). Uit het onderzoek blijkt dat tuinieren in een gemeenschap, zoals bij Klopvaart, leidt tot een vermindering in stress en angst. Op de vraag waarom tuinieren zo plezierig is antwoordt Van Bokhoven: ‘Je kan even uit je gedachten komen’, verder zijn voor Van Bokhoven ‘resultaat boeken’ en ‘zien hoe iets groeit’ belangrijke redenen waarom hij tuinieren leuk vindt. ‘Het is rustgevend om te doen, je bent buiten dat vind ik ook heel belangrijk’ antwoordt Andor Husen die net zelf in de tuin bezig was.
De Groene Golf
Dichtbij de entree van de stadstuin zit een groep van vijf mensen aan een tafel onder een overkapping. Deze mensen horen bij de Groene Golf, een van de organisaties die een eigen moestuin heeft. Aan de tafel zit onder andere Andor Husen (56), terwijl zijn handen nog bruin zijn van de aarde vertelt hij over de Groene Golf. Hij zegt dat de Groene Golf een zorgbedrijf is dat zich inzet om mensen met een lichamelijke en/of psychische beperking arbeidsmatig te activeren. ‘Het is om een beetje te wennen aan een ritme en om wat te doen te hebben overdag’, aldus Husen, ‘Als je alleen maar thuis zit zak je snel weg’ vervolgt hij. In de winter als er veel minder te doen is in de tuin doen ze snoeiwerk bij een boerderij in Maarssen en ook in de wijk Overvecht. ‘Dan helpen we bewoners die zelfbeheer doen in het groen’ zegt Husen.
De stadstuin
De tuin ligt in het meest noordelijkste puntje van Overvecht, ten zuiden van de N230. Van de grote weg merk je echter weinig. De tuin is omringt door bebossing, je hoort af en toe verderop een vrachtwagen voorbij rijden maar andere geluiden worden overstemt door het getjilp van de vogels. Husen vindt dat het een hele rustgevende plek is, anders dan andere tuinen en parkjes. ‘Dit voelt meer privé, het voelt een beetje als een camping’, zegt hij, ‘Een groene oase in het beton’, sluit Husen mee af.