Utrecht is een snelgroeiende stad,In de jaren 2015-2019 zat Utrecht op een groei tussen 4.100 en 5.400 inwoners per jaar. Om de stad op een groene en gezonde manier bereikbaar en mobiel te houden is het mobiliteitsplan 2040 gemaakt. Het plan bestaat uit vijf stappen. Slim bestemmen, Anders reizen, Netwerken op orde, slim parkeren, en slim sturen. Heel kort door de bocht komt het erop neer dat het gebruik van de fiets en openbaar vervoer aantrekkelijker wordt gemaakt. In het plan staat: ‘Zeker op afstanden tot 15 kilometer is de fiets een gezonde en aantrekkelijke manier om je te verplaatsen. We werken aan een nog aantrekkelijker regionaal fietsnetwerk met meer capaciteit en meerdere routekeuzes voor alle doelgroepen en voldoende voorzieningen om je fiets makkelijk en veilig te stallen’. Maar nu, in 2024, lijkt dat stallen nog niet te lukken.
Dat Utrecht een echte fietsstad is blijkt ook uit de cijfers, al jaren verplaatst meer dan de helft van de Utrechtse inwoners zich met de fiets. De gemeente verwacht dat er in 2040 75% meer wordt gefietst dan in 2015. De gemeente doet er van alles fietsen aantrekkelijker te maken, zo werd in november 2022 de Kruising bij Herculeslaan en Laan van maarschalkerweerd zo heringericht dat fietsers voortaan voorrang krijgen en werd het fietspad in de Catharijnesingel verbreed. Met de groei van het aantal inwoners in de stad en de fiets bevorderende mogelijkheden, zijn de fietspaden in Utrecht gewoon heel erg vol. Zo bedacht de gemeente Utrecht in januari van 2024 een ‘challenge’, Degene die de oplossing heeft voor het ‘effectief spreiden van fietsers op plekken en routes waar het druk is’ ontvangt 25.000 euro om het idee te realiseren. Ideeën konden tot 5 maart worden ingestuurd.
Genoeg projecten om mensen aan het fietsen te krijgen dus. Maar hoe zit het met de stallingen? In 2022 waren er in totaal 32.639 fietsplekken, dat zijn er maar 870 meer als in 2019, drie jaar daarvoor.
Marieke van der Linde woont in Utrecht Oost en deelt haar ervaring: ‘Ik ben moeder van twee dochters die ik dagelijks met mijn bakfiets naar school breng. Daar zet ik ze uit de bakfiets en kan ik door, maar met boodschappen doen is het vinden van een plekje echt een uitdaging. Vooral tijdens de drukke uren is het bijna onmogelijk’ De buren van Van der Linde nemen hun fiets soms mee het huis in. ‘Met een bakfiets kan dat gewoon niet. ‘Daarnaast heeft het openbaar vervoer simpelweg niet dezelfde flexibiliteit, dat vind ik ook niet handig.’
Van der Linde is niet de enige die er zo over denkt. Uit een enquête van de gemeente onder inwoners van Utrecht Oost blijkt dat in 2023 52% van de inwoners ontevreden was over de mogelijkheden om hun fiets in de buurt te kunnen parkeren. In 2017 was dit nog maar 27%.
Bewoners ervaren overlast van de fietsen die nu onhandig op de stoep staan. Maar ook hele andere problemen. Lieve van Oord, student in Utrecht, vertelt: ‘Mijn studenten ov gebruik ik in het weekend om naar huis te gaan. Doordeweeks, in Utrecht, gebruik ik altijd mijn fiets. Dat is heel handig, je kan overal goed komen. Ik heb soms wel dat als ik terugkom bij mijn fiets, deze helemaal is ingebouwd omdat er dan niet genoeg plek is. Dat is echt een ergernis’
Utrecht Oost is niet de enige plek in Utrecht waar inwoners vinden dat er onvoldoende ruimte is om hun fiets in de buurt te parkeren. De kaart hieronder laat het percentage ontevreden inwoners over fiets parkeergelegenheid per wijk zien. Het gaat hier over het parkeren van fietsen buiten de fietsenstallingen.
Op de onderstaande kaart is het percentage inwoners te zien dat overlast ervaart van fietsen op de stoep. Er is een duidelijk verband tussen de twee kaarten.
Hoewel het aantal fietsen in Utrecht toeneemt, stijgt het aantal fietsenstallingen niet mee.Het gebrek aan parkeervoorzieningen dwingt fietsers om hun fietsen op de stoep achter te laten. Dit leidt tot overlast, voornamelijk in Utrecht Oost, Noordoost, de Binnenstad, Noordwest en West. Dit zijn dan ook de wijken waar de meeste ontevredenheid over stalling heerst. Als Utrecht met het mobiliteitsplan wil investeren in aantrekkelijk maken van de fiets, zal ook het aantal stallingen moeten stijgen.
De gemeente Utrecht is om een reactie gevraagd, hierop is niet gereageerd.
