Het is weer winter. Dat betekent dat veel mensen het weer sneller koud hebben. De Telegraaf beweert dat vrouwen het nog sneller koud hebben dan mannen vanwege onder andere hormonen en stofwisseling, maar is dat wel echt zo?

Verschil tussen mannen en vrouwen

Lichamelijk vertonen mannen en vrouwen aanzienlijke verschillen. Een studie van MTIntegraal onthult dat vrouwen doorgaans 20-25% lichter en 10-20 cm korter zijn dan mannen. Daarnaast bestaat het lichaam van mannen voor ongeveer 15% uit vetweefsel, terwijl vrouwen dit percentage op 25% hebben. Mannen beschikken over 40-45% spierweefsel, terwijl vrouwen doorgaans slechts 25-35% spierweefsel hebben. Dit verschil in spiermassa heeft aanzienlijke gevolgen voor ons vermogen om warmte te produceren en vast te houden, omdat minder spierweefsel het gemakkelijker maakt voor warmte om ons lichaam te verlaten, wat mogelijk verklaart waarom vrouwen vaak sneller de kou ervaren, zoals in dit onderzoek uit Israël wordt vertelt. Belangrijk is dat, als mannen en vrouwen dezelfde afmetingen hebben, de gevoelstemperatuur vergelijkbaar is, en dit verschil eerder te wijten is aan lichaamsgrootte dan aan geslacht. Doorgaans vertonen mannen een hogere stofwisseling dan vrouwen, wat resulteert in een verhoogde warmteproductie. Dit extra warmtevermogen geeft mannen een voordeel bij het ervaren van een warmer gevoel in koude omgevingen.

Hormonen

Hormonale schommelingen bij vrouwen kunnen van invloed zijn op hun gevoeligheid voor kou. Een belangrijk hormonaal aspect hierbij is de menstruatiecyclus. Tijdens deze cyclus ondergaan vrouwen regelmatige veranderingen in de niveaus van oestrogeen en progesteron. Deze hormonen beïnvloeden niet alleen de reproductieve functie, maar hebben ook invloed op de lichaamstemperatuur en warmteregulatie. Tijdens bepaalde fasen van de menstruatiecyclus, zoals de luteale fase (de tweede helft van de cyclus), ervaren sommige vrouwen een verhoogde gevoeligheid voor temperatuurschommelingen. Dit komt doordat het progesteronniveau stijgt en dit hormoon de lichaamstemperatuur iets kan verhogen. Hierdoor kunnen vrouwen zich warmer of kouder voelen dan normaal. Bovendien kunnen menstruatiekrampen en andere menstruatiegerelateerde symptomen bijdragen aan gevoelens van koude en ongemak. 

Professor Hein Daanen, een thermofysioloog aan de Vrije Universiteit Amsterdam, benadrukt het effect van hormonale schommelingen op de gevoeligheid voor kou bij vrouwen. Hij legt uit: “Als een vrouw bijvoorbeeld in de ovulatiefase van haar menstruatiecyclus zit, is haar lichaamstemperatuur doorgaans iets hoger dan normaal. Dit kan ertoe leiden dat vrouwen zich minder snel koud voelen en zelfs iets meer lichaamswarmte produceren.” 

Verandering met tijd

Het lichaam ondergaat met de tijd veranderingen in de manier waarop het reageert op kou. Professor Hein Daanen legt uit: “Naarmate mensen ouder worden, wordt het moeilijker om hun bloedvaten effectief te vernauwen in reactie op kou. Oudere individuen produceren minder lichaamswarmte en verliezen meer warmte, wat hun vatbaarheid voor onderkoeling vergroot.”

Daarnaast merkt professor Daanen op dat er manieren zijn voor vrouwen om zich warmer te voelen. Hij zegt: “Het valt op dat vrouwen vaak de thermostaat thuis hoger willen instellen, wat natuurlijk wel eens tot discussie kan leiden.” Met een knipoog voegt hij toe: “Ook zie je dat vrouwen zich vaker warmer moeten kleden dan mannen om thermisch in evenwicht te blijven.” 

Conclusie

In de winter ervaren mensen vaak kou, en er is een perceptie dat vrouwen dit sneller doen dan mannen. Dit verschil kan deels worden verklaard door fysiologische factoren. Vrouwen zijn doorgaans lichter, hebben meer lichaamsvet en minder spiermassa dan mannen, wat hun gevoeligheid voor kou kan vergroten. Hormonale schommelingen, vooral tijdens de menstruatiecyclus, spelen ook een rol, waarbij progesteron de lichaamstemperatuur en warmteproductie beïnvloedt. Naarmate mensen ouder worden, kunnen ze minder goed reageren op kou, wat ouderen vatbaarder maakt voor onderkoeling. Vrouwen passen vaak hun omgevingstemperatuur en kleding aan om comfortabel te blijven in koude omstandigheden. De claim van de Telegraaf is dus waar.