Uit een rondgang langs politieke partijen door de podcast ‘Het Misdaadbureau’ blijkt dat er een meerderheid is in de Tweede Kamer voor een landelijk coldcaseteam. Dit publiceerde Radio1 zes dagen geleden aan de hand van een artikel en een radio-uitzending met misdaadjournalist Mick van Wely.

Een coldcase is volgens het Openbaar Ministerie een zeer ernstig onopgelost delict waarbij minimaal een gevangenisstraf van twaalf jaar op staat. Meestal gaat het om een moord of doodslag. In Nederland stonden er volgens de politie in 2020 1.774 zaken op de teller die als coldcase zijn aangemerkt. Momenteel verschilt het per regionale politie-eenheid welke zaak wordt heropend. Ook verschilt de omvang per coldcaseteam, en kennen de regionale politie-eenheden geen vaste omvang of samenstelling. Hier kan volgens Mick van Wely verandering in komen door een landelijk coldcaseteam, zo blijkt uit het interview van Radio1 met Van Wely over een landelijk coldcaseteam.

Ik spreek over het belang van een landelijk coldcaseteam en de reorganisatie hiervan met Robert Horselenberg. Horselenberg is universitair hoofddocent Strafrecht en Criminologie aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Maastricht University. Hij bekijkt samen met zijn studenten coldcases en schetst hierbij de meest efficiënte manier om een coldcase op te lossen. Sinds 2006 heeft hij bij ongeveer 200 zaken opgetreden als getuige-deskundige over onderwerpen als herkenningen, volwassenen getuigenverhoren, verdachtenverhoren en verklaringen van kinderen of volwassenen met verstandelijke beperkingen. Horselenberg is voor een landelijk coldcaseteam. Hij is ontevreden over de huidige situatie bij de politie wat betreft coldcases. Horselenberg zegt: “Er is zoveel niet op orde. Met een landelijk coldcaseteam is het mogelijk om orde op zaken te stellen.” Hij doelt met deze uitspraak op de werkwijze, omvang van teams, maar ook de aangestelde rechercheurs die verschillen tussen de regionale politie-eenheden bij een coldcase.

Horselenberg: “Als we ervoor gaan, dan gaan we er ook echt voor.” Volgens Horselenberg moet niet alleen bij een landelijk coldcaseteam een samenstelling worden gemaakt van de beste rechercheurs die uit een samenstelling van tien politiemensen per regio komen, maar ook de structuur van de werkwijzen bij de onderzoeken moet veranderen. Een werkwijze waar alle getuigen goed worden verhoord en elke tip kritisch wordt bekeken en zo nodig onderzocht. Dit gaat volgens Horselenberg vaak mis, waardoor zaken laat of niet worden opgelost. Vaak komt dit volgens hem door een te klein team. Hij merkt ook op dat er vaak te veel menskrachten onnodig worden ingezet als zij zich onterecht vastklampen aan een verdachte. Horselenberg: “Als je al je personeel inzet op één verdachte, en er is niets te vinden, dan is het hem ook gewoon misschien niet.” Dit kost volgens hem veel tijd en kan makkelijk voorkomen worden door na elke dag met het coldcaseteam terug te blikken en te reflecteren op het onderzoek. Zo zegt Horselenberg: “Protocolleren is van groot belang voor een landelijk coldcaseteam.” Een landelijk coldcaseteam is volgens Horselenberg dan ook van groot belang bij het operationaliseren van een nieuwe werkwijze bij coldcases.

Er moet dus volgens Horselenberg niet alleen wat veranderen bij de politie en de onderzoeken naar coldcases, maar ook bij de inrichting van de coldcaseteams. De meerderheid van de Tweede Kamer en Mick van Wely lijken het ook eens te zijn met een herinrichting van de coldcaseteams. Nu is het nog maar de vraag wat de politie en het ministerie van Justitie en Veiligheid hiermee gaan doen.