Geschreven door: Tim Lutters
FACTCHECK – In een artikel van Het Laatste Nieuws, gepubliceerd op 9 april 2024, pleit Carlijn van der Aalst, een Nederlandse onderzoekster, voor longkankerscreening. Over 60-plussers die al jarenlang roken, doet ze de volgende uitspraak: “Deze mensen hebben al zoveel schade opgelopen dat stoppen eigenlijk te laat komt om longkanker te voorkomen. Wel is dat belangrijk om nog meer schade te voorkomen” Deze uitspraak is ietwat kortzichtig; stoppen met roken heeft altijd zin, niet alleen voor je risico op longkanker, maar ook voor je hart, bloedvaten en andere vormen van kanker.
Er is een sluimerend debat gaande in de medische wereld over de waarde van longkankerscreening. Volgens een artikel in Het Laatste Nieuws kan longkankerscreening levens redden bij 60-plussers die vele jaren zwaar hebben gerookt. Longkanker wordt vaak pas laat ontdekt en heeft een aanzienlijk sterftecijfer. Door regelmatig CT-scans aan te bieden aan fanatieke rokers en ex-rokers, kan longkanker eerder worden opgespoord en worden de overlevingskansen vergroot, zo blijkt uit onderzoek uitgevoerd door het Erasmus UMC. Carlijn van der Aalst, de coördinator van het onderzoek, stelt dat 60-plussers die zwaar roken “al zoveel schade hebben opgelopen dat stoppen eigenlijk te laat komt om longkanker te voorkomen.”
In reactie op de uitspraak van Carlijn van der Aalst benadrukt Harry Groen, hoogleraar en longarts bij het Universitair Medisch Centrum Groningen, het belang van een breder perspectief dan alleen het risico op longkanker bij oudere rokers. Hij verklaart: “Als je blijft roken, blijft je conditie slecht. Bij een operatie op latere leeftijd is de kans op longontsteking groter bij rokers dan bij niet-rokers. Stoppen met roken is altijd verstandig, ongeacht je leeftijd.” Meneer Groen, die de opmerking van Van der Aalst in twijfel trekt, voegt toe: “Het is onjuist dat er een leeftijd komt waarop stoppen met roken geen verschil meer maakt. Je longherstel zal na het stoppen met roken altijd vooruitgaan, zij het op een leeftijd voorbij de 60 weliswaar langzamer. De uitspraak van Van der Aalst is altijd onjuist.”
Meneer Groen benadrukt de voordelen van longkankerscreening als een positieve ontwikkeling. Hij zegt: “Het sterftecijfer als gevolg van longkanker kan worden verminderd als je longkanker in een zeer vroeg stadium kunt opsporen, wat veel voordelen met zich meebrengt. De meeste mensen die longkanker hebben, komen pas bij de dokter als het al uitgezaaid is. Dus hoe eerder je erbij bent, hoe beter natuurlijk. Longkankerscreening biedt dus eigenlijk alleen maar voordelen. Maar om te beweren dat stoppen met roken op latere leeftijd geen zin meer heeft vanwege dit onderzoek, is een verkeerde conclusie.”
Conclusie
Het is nooit te laat om te besluiten te stoppen met roken. Na het stoppen met roken neemt je risico op longkanker altijd af, evenals je risico op tal van andere gezondheidsproblemen. Het idee dat stoppen met roken geen verschil meer maakt, is niet juist. Echter, mensen die langdurig zwaar hebben gerookt, bijvoorbeeld een pakje per dag gedurende minstens 30 jaar, zullen zelfs na het stoppen met roken nog vele jaren een verhoogd risico op longkanker hebben.
