Factcheck: Langetermijntrend van afnemende sportdeelname bij jongeren versterkt door corona

Factcheck: Langetermijntrend van afnemende sportdeelname bij jongeren versterkt door corona

Sinds de corona-pandemie zou er een dip zijn in sportdeelname onder jongeren. Dit beweert directeur van het NOC NSF, Marc van den Tweel, in het achtuurjournaal van woensdag 25 oktober. Het RIVM en het CBS bevestigen deze dip, maar een lage deelname in sport binnen deze doelgroep is er altijd al.

Woordvoerder van het NOC NSF, Lieselot Meelker, legt dit concreter uit: “Een grote groep mensen is na beëindiging van de corona-maatregelen niet teruggekeerd in de sport. Het gaat met name om jongeren tussen de 13 en 18 jaar. In Nederland zijn er in totaal 914.000 jongeren in deze leeftijdscategorie, waarvan vóór de corona-periode 15% niet aan sport deed. Nu, na de coronaperiode, is dit percentage gestegen naar 25%.’’

In het sportonderzoek 2022 van het NOC NSF wordt benadrukt dat bij vrijwel alle leeftijdscategorieën de cijfers aan niet-sporters langzaam weer dalen. Slechts bij de categorie 13-18 jaar blijven de cijfers stijgen. “Het feit dat zoveel jongeren geen sportroutine meer kennen, is zeer zorgelijk,’’ schrijft Marc dan ook.

RIVM Sport en Bewegen
Tessa Schurink-van ’t Klooster, wetenschappelijk onderzoeker bij het RIVM Sport en Bewegen, meet jaarlijks de sportdeelname binnen de leeftijdscategorie 13 tot 18-jarigen voor het ‘Sport en Bewegen in Cijfers.’ Het verschil met het NOC NSF is echter, dat het CBS uitgaat van 1.170.000 jongeren in deze leeftijdscategorie.  ‘’Wat wij zien, is dat er sinds de komst van corona wel degelijk een afname is in sportdeelname binnen deze doelgroep,’’ aldus Tessa.

‘’Wij meten voor elk jaar hoeveel jongeren wekelijks aan sport doen. Hier zien wij dat er in 2020 46.2% van de jongeren geen sport beoefende.’’ Een ‘zorgelijk’ groot aantal, benoemt Tessa. ‘’In 2022 zien wij dit cijfer verder stijgen: hier doet 47.9% niet aan een sport.’’

Het probleem speelt echter al langer: ‘’Het is dan wel zo dat er sinds corona een dip is, maar we moeten niet ontkennen dat er altijd al een lage sportdeelname is binnen deze doelgroep,’’ aldus Tessa.

 

Centraal Bureau voor de Statistiek
Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) doet ook uitgebreid onderzoek naar sportdeelname onder jongeren tussen 13 en 18 jaar en kijkt hierbij naar de impact van corona. Goltan Varashk, medewerker bij het CBS, vertelt dat er een acute afname is in jongeren die aan de bewegingsrichtlijnen van drie keer per week inspannende training voldoen. ‘’Als we spreken over vóór corona kijken we naar het jaar 2020. Hier zien wij dat 58.8% van de jongeren tussen 13 en 18 jaar niet genoeg beweegt. In 2022, na corona dus, is dit percentage toegenomen tot 65.5%.’’

Er kan geconcludeerd worden dat het om grote getalen niet sportende jongeren gaat. Zelfs nog grotere aantallen dan waar het NOC NSF van uitgaat. Maar hoe kan het dat zo veel jongeren niet aan hun benodigde hoeveelheid beweging komen? Niet alleen sinds corona, maar kennelijk altijd al?

Waarom?
Goltan vermoed dat de grootste aanleiding hiervoor, de toenemende tijdsbesteding achter een beeldscherm is: ‘’ 41% van de jongeren geeft aan door de coronamaatregelen meer tijd achter een beeldscherm door te brengen dan voorheen.’’  Tessa benadrukt dat kinderen moeite ervaren met het oppakken van sporten: ‘’In de coronatijd moesten kinderen stoppen met hun sport. Nu vinden zij het moeilijk om weer in te stromen.’’ Hetzelfde geldt bij het wisselen van scholen: ‘’Wij zien dat kinderen die van de basisschool naar de middelbare school gaan, ook vaker stoppen met sporten,’’ vertelt Tessa.

Conclusie
De gegevens uit verschillende bronnen laten een zorgwekkende trend zien in de sportdeelname van jongeren, zowel voor als na de corona-pandemie. Het RIVM Sport en het CBS signaleren een aanzienlijke afname in sportparticipatie onder jongeren tussen 13 en 18 jaar. Het percentage jongeren dat niet aan sport doet, is toegenomen, en er is een groeiende kloof tussen het aanbevolen niveau van lichaamsbeweging en daadwerkelijke deelname. Maar of dit nu echt door corona komt? Er is altijd in deze doelgroep al een groot percentage dat niet aan sport doet, zowel voor als na corona. Opvallend is dat deze kloof sneller stijgt dan bij andere doelgroepen.

Hieruit kunnen we concluderen dat de uitspraak van Marc van der Tweel overwegend juist is. De onderzoeken van het RIVM en het CBS tonen aan dat het zelfs om nóg grotere getalen gaat. Corona heeft hierin zeker een dip veroorzaakt, maar het probleem van te veel niet-sportende jongeren tussen de 13 en 18 jaar speelt al langer.

Over de auteur

Zoë van Baarle

Mijn naam is Zoë. Ik ben 19 jaar en woon in Spijkenisse. Ik zit nu in mijn tweede jaar Journalistiek aan de Hogeschool Utrecht. Dit bevalt mij erg goed! Ik hou ervan om verhalen te schrijven, audioreportages te maken en mensen iets mee te geven. Graag wil ik later presenteren, maar voor nu ben ik druk bezig met alle kanten van het vak te leren kennen. Veel kijk-, luister- en leesplezier!