Jongeren gaan steeds vaker ondernemen. Sinds 2017 is het aantal jonge ondernemers van 21 jaar en jonger met 173 procent gestegen. Uit cijfers van het CBS blijkt dat in het vierde kwartaal van 2022, 82.000 jongeren tussen de 15 en 25 jaar een baan als zelfstandige zonder personeel (zzp). Dit is een groei van 41 procent met het jaar ervoor.
Sinds de coronaperiode is het aantal ondernemende jongeren toegenomen. Volgens arbeidsmarktdeskundige Gerrien Anbeek, komt dit doordat schoolverlaters naar nieuwe locaties verhuizen of de wereld rondreizen om op afstand te werken. ‘Zij zijn blij om het werk te doen dat ze zelf kiezen’, aldus Anbeek. Dat jongeren meer vrijheid willen vindt generatie Z-expert Laura Bas ook. ‘Het ondernemerschap sluit aan bij de behoeften en kernwaarden van Generatie Z: doen wat je leuk vindt, flexibiliteit en onafhankelijkheid’, aldus Bas.
Opgeven is geen optie
Fleur Huijs was op 18-jarige leeftijd begonnen met ondernemen. Nu is Huijs 24 en heeft zij haar eigen presentatietrainingsbureau en startte zij vorig jaar nog een vergader- en trainingslocatie. ‘Naast mijn studie en een ‘startkapitaal’ van 250 euro startte ik een aantal jaar geleden mijn eigen presentatietrainingsbureau. Ondernemen vind ik fantastisch!’ Huijs snapt dat jongeren willen ondernemen, maar vindt zelf dat het een uitdaging blijft. ‘Naast het ondernemerschap studeer ik namelijk nog voltijd aan de Universiteit Utrecht, waar ik een master forensische psychiatrie en strafrecht volg. Die combinatie is pittig, maar het ondernemerschap laten varen is nooit een optie.’
Jongeren op de arbeidsmarkt
Volgens Bas zorgt de vergrijzing op de arbeidsmarkt ervoor dat veel jongeren voor zichzelf beginnen. ‘Organisaties weten vaak niet hoe ze de kracht van deze jongste generatie, namelijk sociaal innoveren, moeten benutten. Hierdoor verouderen organisaties in een rap tempo en blijven jongeren versuft achter. Dit leidt ertoe dat jongeren massaal voor zichzelf beginnen.’ Bas voegt hieraan toe dat bedrijven niet weten hoe zij jongeren behouden. ‘Ze investeren drie jaar lang in jong talent om vervolgens te horen dat ze toch een jaar met hun partner willen reizen, om daarna niet meer terug te keren.’
Met een nieuw zzp wetsvoorstel wat eraan komt, zal volgens Anbeek invloed hebben op beginnende jonge ondernemers. ‘Als de opdrachtgever instructies geeft, het werk controleert en kan ingrijpen als het misgaat ben je geen ondernemer meer.’
Anbeek vindt dat het jonge ondernemers niet makkelijk wordt gemaakt met het nieuwe zzp wetsvoorstel. ‘Als je in de zorg werkt krijg je materialen, moet je je houden aan protocollen en ben je vaak lang inzetbaar, idem in de bouw. Expertise toevoegen is een criterium, maar als jongere heb je nog niet zoveel ervaring en moet je die expertise deels nog opbouwen. Het wordt jongeren en de arbeidsmarkt flink lastiger gemaakt met de nieuwe wet.’
Motivatie speelt een rol
Anbeek vindt dat de motivatie van de jonge generatie een rol kan spelen in hun onderneming. ‘Een groot verschil tussen succesvolle ondernemers en degenen die terugkeren naar een vaste baan is dat zij werk aannemen dat aansluit bij een hoger doel, dat een brug slaat tussen hun persoonlijke interesses en motivaties en een zinvolle bijdrage aan de wereld. Intrinsieke motivatie van de generaties Z en Millennials speelt daarbij een rol.
Verder moeten jonge ondernemers volgens Anbeek mensen om zich heen verzamelen die een netwerk vormen. ‘Mede-ondernemers, een mentor, een rolmodel of een coach om sociaal isolement te vermijden. Familieleden, vrienden of contacten in soortgelijke vakgebieden kunnen een helpende factor zijn om door moeilijke tijden heen te komen.’
Bekijk hier de reportage over jongeren die meer gaan ondernemen met KvK adviseur Daphne Bruinsma en 18-jarige ondernemer Iza Deen.
