Deze week, te midden van de landelijke verkiezingen, trok Geert Wilders de aandacht met een tweet waarin hij beweerde dat een uitgave van 28 miljard euro aan klimaatmaatregelen “nul effect” zou hebben. Hij pleitte in plaats daarvan voor een gerichte investering in klimaatadaptatie. Een nadere inspectie van deze bewering onthult echter enkele feitelijke onjuistheden.
Claim: De tweet van Geert Wilders luidt: “We moeten geen 28 miljard aan klimaat uitgeven met nul effect terwijl onze mensen hun boodschappen niet meer kunnen betalen.”
Klimaatfonds
Allereerst lijkt het eerste deel van Wilders’ claim niet te kloppen. Het Een klimaat- en transitiefonds omvat namelijk geen 28 miljard, maar 35 miljard euro. Gerald Schut, woordvoerder van het Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), benadrukt dat dit fonds specifiek is gericht op het verminderen van broeikasgasemissies. Het is verdeeld over zes categorieën, waaronder kernenergie, CO2-vrije gascentrales, energie-infrastructuur, opschaling in de vroege fase, verduurzaming van de industrie en innovatie van het mkb, en verduurzaming van de gebouwde omgeving.
Schut wijst erop dat de broeikasgasemissiereductie van klimaatbeleid vaak goed voorspelbaar is. ‘Als je bijvoorbeeld stroom opwekt met windmolens in plaats van kolencentrales kan je precies uitrekenen hoeveel CO2-uitstoot je daarmee vermijdt. Dat effect is zeker niet nul. In het rapport maakt het PBL een grove inschatting van de vele verschillende maatregelen in het Klimaatfonds. Bij veel van die maatregelen is niet een-op-een een CO2-besparing aan te geven, omdat het uiteindelijke effect van veel factoren afhangt.’ In algemene zin beoordeelt het PBL de maatregelen in het Klimaatfonds als passend bij effectief klimaatbeleid.
Zo vertelt Schut ook: ‘De wereld koerst nu opwarming tussen de 2 graden, als we alle verre en vage beloften en verklaringen uitvoeren. 3 graden, als we alleen het huidige beleid in wetten en regels uitvoeren – maar verder niet.’ Hij benadrukt de noodzaak van mitigatie om de opwarming te beperken en benoemt dat adaptatie verstandig is, aangezien Nederland op zichzelf niet in staat is de wereldwijde opwarming tegen te houden. Volgend jaar komt PBL met een groter rapport over klimaatadaptatie.
De jaarlijkse Klimaat- en Energieverkenning wordt voorgeschreven door de Klimaatwet en is een verantwoordings- en monitoringsinstrument voor het Nederlandse klimaat- en energiebeleid. De broeikasgasuitstoot in Nederland daalt mogelijk met 46 tot 57 procent in 2030 ten opzichte van 1990. Daarmee is het wettelijke klimaatdoel van 55 procent reductie voor het eerst in zicht.
Conclusie
De bewering van Geert Wilders dat een uitgave van 28 miljard euro aan klimaatmaatregelen “nul effect” zou hebben, niet te kloppen. Het Klimaatfonds, dat 35 miljard euro omvat, is door het PBL beoordeeld als passend bij effectief klimaatbeleid. De complexiteit van het meten van CO2-besparingen bij verschillende maatregelen onderstreept echter de uitdagingen van klimaatbeleid. Het is essentieel om de discussie te voeren op basis van nauwkeurige informatie en te erkennen dat het behalen van klimaatdoelen een veelzijdige aanpak vereist.
