Factcheck: Nemen extreem weer en natuurrampen toe of af?

Factcheck: Nemen extreem weer en natuurrampen toe of af?

In de tv-uitzending van OP1, van 26 maart, bespreken hoogleraren Beatrice de Graaf en Lotte Jensen hoe we als maatschappij beter voorbereid kunnen zijn op crisissen. OP1 heeft aan de hand van die tv-uitzending een bericht op X gepost. Hans van Teillingen, sociaalgeograaf, reageert op het bericht met: ‘Totale desinformatie. Natuurrampen en extreem weer nemen NIET toe. Wordt zelfs door het IPCC toegegeven. Er is zelfs een licht afnemende tendens.’

Volgens van Teillingen zouden natuurrampen en extreem weer in de afgelopen jaren niet zijn toegenomen. “Niemand ontkent dat het klimaat ietsjes warmer is dan in 1850. Sinds 1850 is de wereldtempratuur gemiddeld met één graad gestegen. Er zou  zogenaamd meer extreem weer zijn en meer natuurrampen maar dat is gewoon niet waar. Je ziet zelfs een licht afnemende tendens maar laten we zeggen dat het stabiliseert. Het aantal overlijdens daar aan is nog maar een fractie van in het verleden.

Van Teillingen baseert zijn uitspraak op twee berichten die zijn geplaatst op het platform X. In één van die berichten zegt Ferdinand Meeus, natuurwetenschapper en klimaatrealist, dat er geen toename is van weerextremen zoals overstromingen. Het andere bericht waar van Teillingen zijn uitspraak op baseert is een bericht van Richard Steenvoorden, bioloog en fotograaf. Steenvoorden benoemt onder andere hoeveel doden er vallen tijdens natuurrampen en dat niet bij iedere natuurramp extreem veel doden vallen. Van Teillingen trekt hiermee zijn uitspraak op X uit verband omdat van Teillingen het heeft over het feit dat natuurrampen en extreem weer niet zijn toegenomen. Dit heeft dus niets te maken met het bericht van Steenvoorden gezien het feit hij het over het gedaalde dodenaantal heeft in de afgelopen jaren. Hiermee zegt Steenvoorden dus niet dat het aantal natuurrampen en extreem weer is afgenomen.

Peter Siegmund, klimaatexpert van het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI), ontkracht de uitspraak die Van Teillingen op X deed. “In het onderzoek van het IPCC staat juist dat extreem weer wel is toegenomen en dat is over de hele wereld te zien, ook in Nederland. Het is een bevestigd effect. Sterker nog: het extreme weer is toegenomen en dat is nog eens versterkt toegenomen door onder andere de toename van broeikasgassen”, vertelt Siegmund. Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) is opgericht door de Verenigde Naties. Hun doel is de beschikbare kennis op het gebied van klimaat, klimtaatverandering en de gevolgen in kaart te brengen en met beleidsmedewerkers te delen.

In een onderzoek van het IPCC: ‘Weather and Climate Extreme Events in a Changing Climate’, staat, vertaalt vanuit het Engels naar het Nederlands: ‘Het is een vaststaand feit dat door mensen veroorzaakte broeikasgasemissies hebben geleid tot een toegenomen frequentie en/of intensiteit van sommige extreme weers- en klimaatverschijnselen sinds de pre-industriële tijd, met name voor temperatuursextremen. Bewijs van waargenomen veranderingen in extremen en hun toeschrijving aan menselijke invloeden (inclusief broeikasgas- en aerosoolemissies en landgebruiksveranderingen) is sinds AR5 rapport versterkt, met name voor extreme neerslag, droogte, tropische cyclonen en samengestelde extremen (inclusief droge/hete gebeurtenissen). Sommige recente extreme hittegolven zouden zonder menselijke invloed op het klimaatsysteem uiterst onwaarschijnlijk zijn geweest. (11.2, 11.3, 11.4, 11.6, 11.7, 11.8)

Conclusie:

Van Teillingen heeft zijn uitspraak dus gebaseerd op een onderzoek van IPCC wat lijdt naar een voorspelling in de toekomst. Daarmee wil niet zeggen dat de uitspraak juist is als je kijkt naar de afgelopen jaren en het heden.

De uitspraak: ‘Natuurrampen en extreem weer nemen NIET toe. Wordt zelfs door het IPCC toegegeven. Er is zelfs een licht afnemende tendens’ klopt dus niet. Dit wordt ook onderbouwd door klimaatexpert van het KNMI, Peter Siegmund.

Over de auteur

Lisa van Dorrestein

Lisa van Dorrestein is een gepassioneerd journalist en luistert graag naar verhalen van andere. Daarnaast is ze erg openminded en is ze altijd op zoek naar interessante verhalen die 'anders' of bijzonder zijn. Ze ontmoet graag nieuwe mensen en gaat graag het gesprek met hen aan.