De Belgische krant ‘de Morgen’ heeft een artikel gepubliceerd waarin ze concluderen dat 46 procent van de Belgische militairen overgewicht heeft, en negen procent daarvan zelfs obesitas (zwaarlijvig). Dit komt na een artikel van de Franse krant ‘La Dernière Heure’ die deze cijfers bij de Defensie in België heeft opgevraagd. Deze claim is misleidend, sinds de cijfers zijn gebaseerd op het BMI index. Hieruit kan je niet concluderen dat iemand operatiegeschikt is of niet.

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. (12-04-2024)

De Body Max Index (BMI) is een internationaal gebruikte maat die wordt gebruikt om te zien of je een gezond gewicht hebt in verhouding tot je lengte. Deze maatstaaf is geschikt voor een grote groep mensen, maar niet voor iedereen. Zo is de BMI minder geschikt als je zwanger bent, heel lang of heel klein bent, heel gespierd bent, etc. Een BMI kan hoger uitvallen door veel spiermassa, terwijl je wel een gezonde levensstijl hebt.

De Belgische krant ‘de Morgen’ heeft een verkort artikel gepubliceerd van het originele artikel van ‘La Dernière Heure.’ In dit artikel worden cijfers omtrent overwicht bij militairen besproken die zijn opgehaald bij de Defensie van België. Deze cijfers zijn nergens in het openbaar gepubliceerd, zo wist Yves Huwart, voorzitter van de Belgische militaire vakbond, ook niks van deze cijfers. Na mailcontact te hebben gelegd met de Belgische Defensie heb ik zelf ook deze cijfers van hun binnengekregen, deze zijn niet openbaar maar kunnen dus worden opgevraagd.

De percentages bij deze claim zijn gebaseerd op het BMI van de militairen. Wel geeft defensie aan dat de BMI onder speciale eenheden en parachutisten vaak meer is dan 25 km/m2 (grens voor overgewicht), terwijl het vetpercentage slechts maximaal 15% is. Bij Defensie gebruiken zij geen weegschaal maar een BodyScan, die geeft een volledig beeld van de lichaamssamenstelling. De BMI-cijfers zijn dus niet altijd representatief.

Huwart vertelt dat er 25.000 militairen bij Defensie werken, en dat het relevant is om te weten hoeveel er operationeel inzetbaar zijn. ‘Er zijn genoeg militairen die niet operationeel inzetbaar zijn omdat zij bijvoorbeeld een beeldschermwerker zijn, zij werken als IT’er achter de laptop. Het is veel relevanter om te kijken naar de fysieke paraatheid van de militairen die operationeel inzetbaar zijn.’, vertelt Huwart. Huwart vertelt dat de militairen die worden ingezet op hun operationele geschiktheid worden gescreend op verschillende vlakken om te kijken of ze inzetbaar zijn. Er zijn veel groene lichtjes die gevinkt moeten worden. Is er één ding wat niet klopt, worden ze gelijk afgekeurd.

Conclusie:

De claim dat 46% van de Belgische militairen overgewicht heeft is ergens op gebaseerd, maar is veel te misleidend voor het publiek. Door het zo te formuleren kan je het beeld creëren dat 46 procent van de militairen die op operaties gaan ook overgewicht hebben, wat niet 100 procent te zeggen is met deze cijfers. Het is relevanter om te gaan kijken naar de operationele geschiktheid van de militairen die worden ingezet.

Bronnen:

https://www.demorgen.be/snelnieuws/bijna-een-op-twee-belgische-militairen-heeft-overgewicht~bc38d2d0/

https://www.dhnet.be/actu/belgique/2024/04/05/trop-gros-pour-combattre-larmee-belge-vigilante-a-laugmentation-de-lobesite-alors-quun-militaire-sur-deux-est-en-surpoids-U7UYEPI7MFDH3EYXAUCFTWUBIY/

https://www.voedingscentrum.nl/nl/bmi-meter

Een telefoongesprek op 11-04-2024 met Yves Huwart

Mailcontact met Belgische Defensie (via pers contactformulier)