Donderdag 2 november wordt er op het vredburgplein gedemostreerd voor het klimaat. Het protest is bedoeld om aandacht te vragen voor de klimaatproblemen die er zijn maar vooral om mensen aan te sporen 12 november de klimaatmars te lopen in Amsterdam.
Het protest is georganiseerd door Fair Future Generators, dit is een project onder leiding van Milieudefensie. ‘Jongeren krijgen hierin de kans om te leren over klimaatrechtvaardigheid en bij klimaat meet ups aanwezig te zijn’, zegt Samba, hij stuurt het project namens milieudefensie aan. FFG zet zelf ook projecten en acties op, dit protest is daar een voorbeeld van. Het grote doel van het protest is zoveel mogelijk mensen werven die mee willen lopen met de grote klimaatmars in Amsterdam op 12 november. Samba zegt dat dit protest ook bedoeld om aandacht te vragen voor de grote subsidies die vervuilende bedrijven nog altijd krijgen. ‘Door te protesteren schudt je mensen wakker en help je ze herinneren aan het feit dat we in een klimaatcrisis leven.’
Wij liggen wakker, zij slapend rijk; dat is de slogan van dit protest. De ‘zij’ slaat hier op de CEO’s van grote vervuilende bedrijven. Grote vervuilende bedrijven krijgen subsidie van overheden ze worden dus ‘slapen rijk’ terwijl de gewone mensen niet kunnen slapen door hun zorgen over het milieu. Dit wordt nagespeeld door de actievoerders. Midden op het Vredenburgplein is een bed opgemaakt waar de “CEO” ligt te slapen tussen de geldbiljetten. Hij draagt geen pyjama maar een colbert waar logo’s van bedrijven als Shell, Rabobank en Tatasteel op zijn geplakt. Om hem heen liggen de gewone mensen op een versleten matje in insomnia door hun zorgen over het klimaat. Ze spelen spelletjes, lezen een boek of breien om de tijd te doen, ze zijn van plan 5 uur op Vredenburg te blijven liggen. De wakkerliggers schreeuwen een versje over de klimaatproblemen door microfoons over het plein. De ‘outreachers’ liggen niet op een matje maar lopen rond om met mensen in gesprek te gaan. Dit zijn de mensen die omstanders proberen te werven voor de klimaatmars.
Koos doet het FFG-project, hij is bij het protest aanwezig als persvoorlichter. ‘De klimaatplannen van deze bedrijven zijn niet goed genoeg, ze krijgen nog steeds allemaal subsidies terwijl ze heel veel uitstoten. Dat moet stoppen.’ Via de politiek zorgen voor betere klimaatplannen van grote uitstoters duurt te lang volgens koos, daarom spreken ze nu direct bedrijven aan. De politiek aanspreken in plaats van de bedrijven lijkt voor de hand liggender en misschien effectiever, geld is wat die bedrijven vooral drijft. Politieke besluitvorming gaat traag, te traag. ‘Er moet nu actie ondernomen worden, daarom spreken we de bedrijven aan.’ Dat bedrijven zich niet veel aantrekken van een paar mensen die op een matje liggen snapt koos ook we. ‘Daarom is het zo belangrijk dat zo veel mogelijk mensen de klimaatmars lopen, als er duizenden mensen tegen die bedrijven zijn maakt dat wel impact en denk ik dat ze niks anders kunnen dan met betere klimaatplannen komen.’
Of dit protest effect heeft op de klimaatplannen van bedrijven zijn veel omstanders sceptisch over. Mo staat te kijken, hij vindt het protest vooral grappig om te zien. ‘Ik vind het wel goed dat ze dit doen maar ik word er zelf niet door beïnvloed en ik denk Shell al helemaal niet’ zegt Mo. Een andere voorbijganger; Lieke heeft lang gesproken met een actievoerder. Zij denkt dat protesteren wel nuttig kan zijn en doet zelf ook wel eens mee aan protesten. ‘Het kan heel indrukwekkend zijn als heel veel mensen tegelijk protesteren, ik denk dat er wel naar geluisterd wordt. Het lijkt me dat je vooral de politiek moet aanspreken, waarom zouden bedrijven hun klimaatplan aanpassen als ze daar niet wettelijk verplicht toe zij.’ Ze weet nog niet of ze 12 november de klimaatmars gaat lopen, ‘dat ligt ook een beetje aan het weer’.
Of protesteren inderdaad zin heeft ligt aan verschillende punten verteld protestonderzoeker Jacquelien van Stekelenburg. ‘Het is logisch dat een groot protest veel meer invloed heeft dan een protest met maar een paar mensen op een nagenoeg leeg plein.’ Opvallende protesten met veel media-aandacht hebben meer invloed. De klimaatprotesten van Extincion Rebellion bijvoorbeeld zijn best effectief geweest, ze hadden veel media-aandacht, er waren heel veel mensen aanwezig en een hele snelweg was geblokkeerd wat voor veel ophef zorgde. ‘Als er veel mensen meelopen met de klimaatmars kan het effect hebben, ook is de timing goed, vlak voor de tweede kamer verkiezingen.’ Het is makkelijker om politiek aan te spreken dan bedrijven. ‘Bedrijven laten zich vooral leiden door geld, als ze legaal subsidies kunnen krijgen terwijl ze heel veel uitstoten dan zullen ze hun klimaatplan niet aanpassen.’ Wel kunnen bedrijven zich bedreigd voelen door de rechtszaak die Milieudefensie tegen Shell heeft aangespannen, ze zijn bang zij ook voor de rechter gesleept worden.
Noortje vraagt aan de demonstranten waarom zij hier vandaag staan. Ook praat zij met een bewoner van Utrecht over demonstraties in de stad.
