Lombok – Na de dyslexiedag van 6 oktober is dyslexie onder de kinderen van groep 3/4 een veelbesproken onderwerp. Doordat de juf van deze klas zelf heel bekend is met dyslexie wilde zij daar op deze dag graag wat mee doen. Op een leuke en creatieve manier heeft ze dit dan ook gedaan. De juf vertelt dat ze deze week een hoop over dyslexie hebben geleerd.  

Ongeveer 100 kinderen rennen blij en opgelucht het schoolplein van Kindercampus Molenpark af. Er wordt een hoop gegil en gelach geproduceerd want het is vrijdagmiddag. Nog geen tien minuten eerder zaten ze allemaal nog zwetend aan hun taalopdrachten, maar nu hebben ze weekend.

Iedereen op zijn eigen manier

Judith Kok, juf van groep 3/4, heeft zelf dyslexie en is hierin inmiddels gespecialiseerd. Zij vindt het belangrijk dat er meer over dyslexie gesproken wordt en vindt vooral dat kinderen met dyslexie goed geholpen moeten worden. “Toen ik zelf op de basisschool zat vertelde mijn meester mij dat dyslexie tussen mijn oren zat.” Judith is daardoor al op jonge leeftijd overspannen geraakt en heeft toen gekozen voor speciaal onderwijs. Ze is vorig jaar afgestudeerd, maar staat door het lerarentekort al twee jaar voor de klas.

In deze klas zijn 25 kinderen hard aan het werk en je ziet verschillende werkwijzen, maar je zou nooit kunnen zien of er iemand met dyslexie tussen zit. “Iemand met dyslexie is namelijk niet dom, vaak zelfs hartstikke slim. Kijk maar naar Albert Einstein” Judith vermoedt dat er één kind dyslexie heeft. Dat mag alleen pas getest worden nadat zij drie keer op een dmt-toets, een toets waar binnen drie minuten zo veel mogelijk woordjes gelezen moeten worden, een onvoldoende heeft gehaald. Dit is dan vaak pas midden groep vijf. “Je kunt eigenlijk al merken of een kind dyslexie heeft op het moment dat een kind niet gaat kruipen.” Dit is een soort fruit appel verhaal: Elk kind met dyslexie zal niet gaan kruipen, maar niet elk kind dat niet kruipt heeft dyslexie.

De meeste dyslecten hebben last van een automatiseringsprobleem en spiegelen letters zoals de b en de d of zelfs hele woorden zoals maan. Ook kost het dyslectische kinderen bijna een jaar om drie letters te leren, terwijl anderen hier slechts een week voor nodig hebben. Ouders kunnen hun kinderen helpen door externe hulp te zoeken, of door veel met hen te oefenen. “Op school bieden wij één keer per week externe hulp aan en bij ernstige gevallen help ik onder schooltijd ook nog.” Het is belangrijk om te begrijpen dat dyslexie nooit volledig verdwijnt, maar dat mensen er in de loop van de tijd wel beter mee leren omgaan.

Mogelijkheden

Esmee van der Ploeg, oud-leerling met dyslexie, vertelt dat zij te hoge cijfers haalde om in aanmerking te komen voor een test. Terwijl zij vanaf groep drie al langzamer was met lezen, spelling en het leren van woorden, dan haar klasgenoten. Judith zegt dat er verschillende mogelijkheden zijn voor leerlingen om toetsen te maken, zoals bijvoorbeeld een vergrote toets. Esmee beaamt dit: “Mijn Cito-toets was uitgeprint op een heel groot papier en ik mocht de meester altijd vragen om het voor te lezen als de letters voor mijn ogen gingen dansen.”

Het is muisstil in de klas en Judith pakt een plastic doos uit de kast. Taal in blokjes, staat erop. “Mijn moeder heeft mij hiermee vroeger geholpen, zo maakte ze het spellen voor mij makkelijker.” Ze klikt een aantal blokjes aan elkaar. Een blauwe, dan gele, vervolgens weer een blauwe en ze eindigt met een oranje en dan nog een blauwe. “Hier staat het woord molen.” Elke kleur staat voor een eigen lettergroep. Door middel van dit soort methoden worden woorden voor kinderen visueel gemaakt. Dit helpt uiteindelijk met het begrijpen van hoe woorden in elkaar zitten en klinken. “Ik heb vroeger altijd pi-spellobet gehad” vertelt Esmee. Deze methode geeft kinderen hun eigen alfabet en komt ongeveer op hetzelfde neer als Taal in blokjes.

Spellen, uitleg en nog veel meer

Voor de dyslexie-dag werd er op Kindercampus Molenpark niks georganiseerd, maar omdat Judith dit wel heel belangrijk vindt, heeft zij er in haar klas extra aandacht aan besteed. Zo heeft ze alle kinderen woorden laten maken met de gekleurde blokjes en heeft ze allerlei spellen bedacht. Daarnaast heeft ze algemene uitleg gegeven over wat dyslexie inhoudt. De activiteiten werden afgesloten met een tekst waarbij de eerste en laatste letters van een woord hetzelfde zijn, maar de rest van de letters uit dat woord in een andere volgorde staan. Voor iemand met dyslexie is zo’n tekst gemakkelijk in één keer te lezen, maar iemand zonder dyslexie moet hier goed over nadenken. Hiermee wil Judith duidelijk maken dat iemand met dyslexie zich niet hoeft te schamen. “Ik schaam mij soms nog steeds door mijn dyslexie, ik voel me soms gewoon echt dom.” zegt Esmee.

De taalles zit erop en de leerlingen mogen hun spullen opruimen en dan naar huis. Judith spreekt af volgende week extra tijd in te plannen met een leerling om haar te helpen met woorden leren. Dit zal ze doen door middel van Taal in blokjes. Dat heeft haar als kind ook zo geholpen.

Tekst: Maxime Engelen

Audio: Feline van Hoeckel